Trong thời gian qua UBND tỉnh đã thành lập 5 Tổ công tác về kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công và Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; tổ chức nhiều cuộc họp, thường xuyên đi kiểm tra thực tế, làm việc trực tiếp với các ngành, địa phương và ban hành nhiều văn bản chỉ đạo đôn đốc về công tác giải ngân vốn đầu tư công, tuy nhiên đến nay tỷ lệ giải ngân mới đạt 41%, kế hoạch vốn năm 2023 kéo dài đạt 47% là thấp, chưa đáp ứng yêu cầu, tiến độ đề ra. Ngoài một số nguyên nhân khách quan thì việc giải ngân kế hoạch vốn chậm chủ yếu là do nguyên nhân chủ quan, cụ thể: ngay từ đầu năm, các cấp ủy đảng, chính quyền chưa vào cuộc một cách đồng bộ, thiếu quyết liệt, chưa thật sự mạnh mẽ trong công tác chỉ đạo điều hành, việc theo dõi, chỉ đạo triển khai thực hiện dự án của các đơn vị chủ đầu tư chưa sâu sát, thiếu cụ thể; vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu chưa được đề cao.

UBND tỉnh phê bình các chủ đầu tư, địa phương có tỷ lệ giải ngân thấp nhưng thủ trưởng cơ quan, Chủ tịch UBND cấp huyện không tham dự cuộc họp này (cử cấp phó đi nhưng không báo cáo xin phép đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh). Yêu cầu các địa phương, đơn vị nghiêm túc rút kinh nghiệm.Thời gian từ nay đến cuối năm không còn nhiều, khối lượng công việc cần thực hiện lớn, dự báo tình hình thời tiết không thuận lợi nên các ngành, địa phương phải xác định rõ nhiệm vụ giải ngân vốn đầu tư công là đòn bẩy quan trọng cho sự phát triển kinh tế, xã hội của địa phương; tiếp tục đề cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu, khắc phục ngay tình trạng đùn đẩy, né tránh, sợ sai, sợ trách nhiệm trong thực thi công vụ của cán bộ, công chức, viên chức; các ngành, các cấp phải vào cuộc một cách quyết liệt, với quyết tâm, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị để đạt chỉ tiêu giải ngân ở mức “cao nhất” có thể  trong đó tập trung các giải cụ thể sau:

1. Chú trọng, tập trung thực hiện tốt công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành, cấp uỷ đảng, chính quyền phải thật sự vào cuộc, bàn bạc, thống nhất về phương pháp chỉ đạo, cách thức thực hiện; định kỳ 02 tuần /01 người đứng đầu cấp uỷ nghe báo cáo tiến độ thực hiện về công giải ngân vốn đầu tư công của đơn vị, địa phương; tăng cường giám sát, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong giải ngân vốn đầu tư công.

2. Kiên quyết thực hiện điều chuyển, cắt giảm, đảo nguồn kế hoạch vốn từ các công trình, dự án không có khả năng giải ngân hoặc giải ngân không đạt tiến độ để bổ sung cho các công trình, dự án giải ngân cao, có nhu cầu bổ sung kế hoạch vốn, các dự án đã được phê duyệt quyết toán hoàn thành và các dự án có nhu cầu bổ sung vốn thanh toán nợ khối lượng, giải phóng mặt bằng và các dự án ngân sách tỉnh đang nợ khối lượng xây dựng cơ bản theo đúng quy định của Chính phủ. 

Các đơn vị, địa phương tự kiểm tra, rà soát, các công trình, dự án không có khả năng giải ngân hoặc giải ngân không đạt tiến độ, báo cáo rõ nguyên nhân chủ quan, khách quan cho cấp uỷ cơ quan, đơn vị (đối với cơ quan cấp tỉnh), báo cáo Ban Thường vụ huyện, thị, thành uỷ (đối với UBND các huyện, thị xã, thành phố) để có văn bản thống nhất trước khi điều chuyển; báo cáo đề xuất gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư trước ngày 15/10/2024. Sau thời gian trên các đơn vị, địa phương không gửi báo cáo là coi như không có nhu cầu điều chuyển kế hoạch vốn và đến 31/12/2024 không giải ngân hết nguồn vốn được giao thì thủ trưởng cơ quan, đơn vị, địa phương đó chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh, đây là tiêu chí đánh giá, phân loại đối với các tập thể, cá nhân.

Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ động rà soát các dự án có tỷ lệ giải ngân thấp, tham mưu UBND tỉnh điều chuyển kế hoạch vốn trong nội bộ chủ đầu tư hoặc tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh xem xét điều chuyển kế hoạch vốn giữa các chủ đầu tư, địa phương trong tháng 10/2024.

3. Tăng cường kiểm tra trực tiếp, thường xuyên giám sát, theo dõi, đôn đốc tiến độ triển khai thực hiện từng dự án và công tác giải ngân vốn đầu tư công tại các công trình, dự án trọng điểm để kịp thời ghi nhận, giải quyết các khó khăn, vướng mắc; các Tổ Công tác tiếp tục đi kiểm tra thực tế, giám sát, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của từng dự án tại các địa phương, đơn vị. Các sở, ngành đơn vị chủ đầu tư định kỳ 02 tuần/ 01 lần (ngày 15 và 30 hằng tháng) báo cáo kết quả giải ngân về Tổ trưởng Tổ Công tác (thông qua Sở Kế hoạch và Đầu tư, Văn phòng UBND tỉnh). Sở Kế hoạch và Đầu tư, Văn phòng UBND tỉnh theo dõi việc thực hiện của các đơn vị theo các Thông báo kết luận của các Tổ Công tác; tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo kiểm điểm phê bình thủ trưởng các đơn vị, địa phương không chấp hành các nội dung chỉ đạo của UBND tỉnh.

4. Các Sở, ngành: Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Tài chính, Công an tỉnh, Cục thuế tỉnh thường xuyên theo dõi, kiểm soát giá và chất lượng nguyên vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh theo thẩm quyền, không để xảy ra tình trạng lợi dụng việc thiếu đất đắp và cát xây dựng để đầu cơ, lên giá; tăng cường kiểm tra, thanh tra, xử lý nghiêm các vi phạm, nhất là hành vi cấu kết giữa các chủ mỏ vật liệu để tạo khan hiếm giả, nâng giá.

Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các ngành chức năng liên quan và UBND các huyện, thị xã, thành phố có liên quan khẩn trương kiểm tra, rà soát các điểm mỏ khoáng sản đất, đá, cát sỏi làm vật liệu xây dựng thông thường mà các địa phương đã có văn bản đề nghị đưa ra đấu giá quyền khai thác khoáng sản hoặc không đấu giá quyền khai thác khoáng sản để phục vụ thi công các công trình đầu tư công.

5. Tăng cường hơn nữa công tác phối hợp giữa các ngành, đơn vị, địa phương liên quan trong quá trình triển khai thực hiện các dự án, công trình, kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết đối với những vấn đề vướng mắc, phát sinh vượt thẩm quyền. Trong vòng 07 ngày làm việc các đơn vị, địa phương có trách nhiệm phản hồi, giải quyết đối với các đề nghị của các ngành, địa phương liên quan. Nếu chậm trễ gây khó khăn cho cơ quan, địa phương, doanh nghiệp thì thủ trưởng cơ quan, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố phải chịu trách nhiệm giải trình trước lãnh đạo UBND tỉnh.

6. Về giải quyết một số đề xuất kiến nghị của các đơn vị, địa phương

- Các đơn vị chủ đầu tư có báo cáo cụ thể bằng văn bản đối với các trường hợp nhà thầu thực hiện gói thầu vi phạm hợp đồng, không có năng lực để tiếp tục thực hiện hợp đồng, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ, chất lượng, hiệu quả của gói thầu hoặc các nhà thầu tham gia dự thầu, trúng thầu nhưng không thực hiện ký kết hợp đồng ảnh hưởng đến hoàn chỉnh các hồ sơ thủ tục giải ngân…, gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Xây dựng xem xét, hướng dẫn hoặc báo cáo UBND tỉnh có biện pháp xử lý nghiêm theo quy định.

- Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp Sở Tài chính rà soát, tham mưu UBND tỉnh xem xét bố trí vốn để thanh toán nợ khối lượng thực hiện đối với Dự án Quy hoạch tổng thể mặt bằng xây dựng (tỷ lệ 1/500) Khu xử lý chất thải rắn Tam Nghĩa (Nam Quảng Nam) tại xã Tam Nghĩa, huyện Núi Thành theo đề nghị của Sở Tài nguyên và Môi trường.

- Sở Kế hoạch và Đầu tư trong quá trình tham mưu bố trí, điều chuyển vốn của các đơn vị, địa phương thì ưu tiên bố trí vốn trả nợ đối với các công trình, dự án đã có khối lượng, đã hoàn thành nhưng chưa bố trí đủ vốn, không để xảy ra nợ đọng trong xây dựng cơ bản, đồng thời kiên quyết cắt giảm kế hoạch vốn của các dự án không có khả năng giải ngân.